معرفت و شناخت امام- شرح حدیث طارق- قسمت یازدهم- نور الله- 4
توضیحات

بسمه تعالی
معرفت و شناخت امام را امام علی (ع) در حدیثی گرانقدر به طارق آموخته اند. در اینجا شرح این عبارت از حدیث که امام نورالله، الشمس و القمر و النهار است بر مبنای کلام امام علی(ع) و آیات قرآن و روایات بیان می شود.

 

متن سخنرانی-قسمت یازدهم- نور الله-4:

بسمه تعالی

10-4: نور علی نور

آیه ای در قرآن داریم که به آیه نور مشهور است که آیه 35 سوره نور است. خداوند در این آیه می فرماید:

اللهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكاةٍ فيها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ في زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لا شَرْقِيَّةٍ وَ لا غَرْبِيَّةٍ يَكادُ زَيْتُها يُضي‌ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلى نُورٍ يَهْدِي اللهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ وَ يَضْرِبُ اللهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ وَ اللهُ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ عَليمٌ

خداوند نور آسمان‌ها و زمين است؛ و مَثَل نورش همانند چراغدانى است كه در آن چراغى [پرفروغ] باشد، آن چراغ در حبابى قرار گيرد، حبابى [شفاف و درخشنده] همچون ستاره‌اى فروزان، چراغى كه افروخته مى‌شود از [روغن] درخت پربركت زيتونى كه نه شرقى است و نه غربى؛ روغنش [آنچنان صاف و خالص است كه] نزديك است بدون تماس با آتش شعله‌ور شود؛ نورى است بر فراز نورى؛ و خدا هركس را بخواهد با نور خود هدايت مى‌كند، و خدا براى مردم مثل‌ها مى‌زند و خداوند به هر چيزى داناست.

روایات زیر در این زمینه آمده است:

1: الصّادق ( عَن صَالِحِ‌بْنِ‌سَهْلٍ الْهَمْدَانِی قال: سَمِعْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ (یَقُولُ فِی قَوْلِ اللَّهِ اللهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکاةٍ الْمِشْکَاهًُْ فَاطِمَهًُْ (فِیها مِصْباحٌ الْحَسَنُ (الْمِصْباحُ الْحُسَیْنُ (فِی زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ کَأَنَّها کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ کَأَنَّ فَاطِمَهًَْ (کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ بَیْنَ نِسَاءِ أَهْلِ الدُّنْیَا وَ نِسَاءِ أَهْلِ الْجَنَّهًِْ یُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ یُوقَدُ مِنْ إِبْرَاهِیمَ لا شَرْقِیَّةٍ وَ لا غَرْبِیَّةٍ لَا یَهُودِیَّهًٍْ وَ لَا نَصْرَانِیَّهًٍْ یَکادُ زَیْتُها یُضِیءُ یَکَادُ الْعِلْمُ یَنْفَجِرُ مِنْهَا وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلی نُورٍ إِمَامٌ مِنْهَا بَعْدَ إِمَامٍ یَهْدِی اللهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ یَهْدِی اللهُ لِلْأَئِمَّهًِْ مَنْ یَشَاءُ وَ یَضْرِبُ اللهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ وَ اللهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ.

امام صادق ( صالح‌بن‌سهل همدانی گوید: از امام صادق (شنیدم که درباره: اللهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکَاةٍ می‌فرمود: «مِشْکَاة ٍ(چراغدان)؛ فاطمه (است؛ فِیهَا مِصْبَاحٌ؛ مصباح حسن و حسین (هستند. فِی زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ کَأَنَّهَا کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ؛ گویی فاطمه (ستاره‌ای درخشان در بین زنان زمین است، یُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَارَکَةٍ؛ از شجره ابراهیم (نور می‌گیرد و برافروخته می‌شود. لَّا شَرْقِیَّةٍ وَ لَا غَرْبِیَّةٍ؛ یعنی نه یهودی است و نه مسیحی است، یَکَادُ زَیْتُهَا یُضِیءُ؛ نزدیک است که چشمه‌های علم از آن بجوشد. وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُّورٌ عَلَی نُورٍ مراد از نورٌ علی نُورٍ، امامی بعد از امامی دیگر است، یَهْدِی اللهُ لِنُورِهِ مَن یَشَاء یعنی خداوند به‌سوی ائمّه (هدایت می‌کند؛ هرکس را که بخواهد او را وارد نور ولایت آن‌ها می‌گرداند؛ یَضْرِبُ اللهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَ اللهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۴۴

بحارالأنوار، ج۲۳، ص۳۰۴/ بحارالأنوار، ج۴، ص۱۸/ کشف الیقین، ص۴۱۶/ القمی، ج۲، ص۱۰۲/ العمدهًْ، ص۴۲۲

 

همچنین داریم:

2: الرّضا ( مَثَلُنَا فِی کِتَابِ اللَّهِ کَمَثَلِ الْمِشْکَاةِ وَ الْمِشْکَاهًُْ فِی الْقِنْدِیلِ فَنَحْنُ الْمِشْکَاةُ فِیها مِصْباحٌ الْمِصْبَاحُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ (الْمِصْباحُ فِی زُجاجَةٍ مِنْ عُنْصُرِهِ الطَّاهِرِ إِلَی قَوْلِهِ تَعَالَی لا شَرْقِیَّةٍ وَ لا غَرْبِیَّةٍ لَا دَعِیَّهًٍْ وَ لَا مُنْکَرَهًٍْ یَکادُ زَیْتُها یُضِیءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ الْقُرْآنُ نُورٌ عَلی نُورٍ إِمَامٌ بَعْدَ إِمَامٍ یَهْدِی اللهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ ... فَالنُّورُ عَلِیٌّ یَهْدِی اللَّهُ لِوِلَایَتِنَا مَنْ أَحَبَّ حَقٌّ عَلَی اللَّهِ أَنْ یَبْعَثَ وَلِیَّنَا مُشْرِقاً وَجْهُهُ نَیِّراً بُرْهَانُهُ ظَاهِرَهًًْ عِنْدَ اللَّهِ حُجَّتُهُ.

امام رضا ( مَثَل ما در کتاب خدا همچون چراغدان است که آن چراغدان در قندیل قرار گرفته است، پس ما همان چراغدانیم که فِیها مِصْباحٌ؛ چراغ، رسول خدا (است. تا آن­جا که می­فرماید: لَّا شَرْقِیَّةٍ وَلَا غَرْبِیَّةٍ؛ یعنی نه بی‌اصل و نسب و نه ناشناس است. یَکَادُ زَیْتُهَا یُضِیءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ ؛ مراد، قرآن است. نُّورٌ عَلَی نُورٍ؛ یعنی امامی در پی امامی دیگر. یَهْدِی اللهُ لِنُورِهِ مَن یَشَاء؛ نور همان علی (است، خداوند هرکه را دوست بدارد به ولایت ما هدایت می‌کند، بر عهده‌ی خداوند است که دوستدار ما را با چهره­ای تابناک و برهانی آشکار و حجّتی ظاهر در نزد خداوند برانگیزد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۴۸

بحارالأنوار، ج۱۶، ص۳۵۶

و نیز آمده است:

3: السّجّاد(ع)- مَثَلُنَا فِی کِتَابِ اللَّهِ کَمَثَلِ مِشْکَاةٍ فَنَحْنُ الْمِشْکَاهًُْ وَ الْمِشْکَاهًُْ الْکُوَّهًُْ فِیها مِصْباحٌ وَ الْمِصْباحُ فِی زُجاجَةٍ وَ الزُّجَاجَهًُْ مُحَمَّدٌ (کَأَنَّهُ کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ یُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ قَالَ عَلِیٌّ (زَیْتُونَهًٍْ لا شَرْقِیَّةٍ وَ لا غَرْبِیَّةٍ یَکادُ زَیْتُها یُضِیءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلی نُورٍ الْقُرْآنُ یَهْدِی اللهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ یَهْدِی لِوَلَایَتِنَا مَنْ أَحَبَّ.

امام سجّاد(ع)- مَثَل ما در کتاب خدا، مثل مشکات است. پس ما مشکاتیم و مشکات دریچه­ای است که مصباح در آن است. و الْمِصْبَاحُ فِی زُجَاجَةٍ و زُجَاجَةٍ محمّد (است. کَأَنَّهَا کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ یُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَارَکَةٍ؛ علی (است. زَیْتُونِةٍ لَّا شَرْقِیَّةٍ وَلَا غَرْبِیَّةٍ یَکادُ زَیْتُها یُضِیءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلی نُورٍ؛ قرآن، یَهْدِی اللهُ لِنُورِهِ مَن یَشَاءُ، هر کس را که دوست بدارد به ولایت ما هدایت می­کند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۴۸

بحارالأنوار، ج۲۳، ص۳۱۱/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۳۵۶/ البرهان

 

11-4- امام علی(ع) دو نور دارد:

در مورد آیه 28 سوره حدید که داریم:

يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَ آمِنُوا بِرَسُولِهِ يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ نُوراً تَمْشُونَ بِهِ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ وَ اللهُ غَفُورٌ رَحيمٌ

اى كسانى كه ايمان آورده ايد! تقواى الهى پيشه كنيد و به پيامبرش ايمان بياوريد تا بهره اى دو چندان از رحمتش به شما بدهد و براى شما نورى قرار دهد كه با آن [در ميان مردم و در مسير زندگى خود] راه برويد و گناهان شما را ببخشد؛و خداوند آمرزنده و مهربان است.

در تفسیر اهل بیت علیهم السلام آمده است:

1: الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِنَّ لِعَلِیٍّ نُورَیْنِ نُوراً فِی السَّمَاءِ وَ نُوراً فِی الْأَرْضِ فَمَنْ تَمَسَّکَ بِنُورِهِ أَدْخَلَهُ اللَّهُ الْجَنَّهًَْ وَ مَنْ أَخْطَأَهُ أَدْخَلَهُ اللَّهُ النَّارَ فَبَشِّرِ النَّاسَ عَنِّی بِذَلِکَ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- علی (علیه السلام) دو نور دارد، نوری در آسمان و نوری در زمین. پس هرکس به نور او تمسّک جوید، خداوند او را وارد بهشت می‌کند و هرکس از مسیر نور او منحرف شود، خداوند او را وارد جهنّم می‌کند. پس از طرف من مردم را به این امر بشارت ده.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۶۱۴

تأویل الآیات الظاهره، ص۶۴۳/ البرهان

 

همچنین آمده است:

2: الرّسول (صلی الله علیه و آله)- خَلَقَ اللَّهُ مِنْ نُورِ وَجْهِ عَلِیِ‌بْنِ‌أَبِی طَالِبٍ سَبْعِینَ أَلْفَ مَلَکٍ یَسْتَغْفِرُونَ اللَّهَ لَهُ وَ لِمُحِبِّیهِ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- خداوند از نور چهره علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) هفتاد هزار فرشته خلق کرد که تا روز قیامت برای او و دوستدارانش طلب استغفار می‌کنند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۶۱۴

تأویل الآیات الظاهره، ص۶۴۴/ البرهان

 

4-12- نور چشم

در سوره قصص، آیه ۹[1] در کلام حضرت آسیه سلام ا… علیها حضرت موسی (ع) به عنوان نور چشم خود و همسرش معرفی شده (وَقَالَتِ امْرَأَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّتُ عَيْنٍ لِي وَلَكَ ۖ لَا تَقْتُلُوهُ عَسَىٰ أَنْ يَنْفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَدًا وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ) و در آیه ۱۳ [2] این سوره نیز حضرت موسی (ع) با بازگشت به سوی مادر اصلی خود باعث روشن شدن چشم او شد (فَرَدَدْنَاهُ إِلَىٰ أُمِّهِ كَيْ تَقَرَّ عَيْنُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَلِتَعْلَمَ أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ) امام نیز که نورش از نور پیامبران الهی بالاتر است نه تنها مایه روشنایی چشم پدر و مادر خود بلکه مایه روشنایی چشم همه مومنان است.

در این زمینه روایت داریم:

العسکری (علیه السلام)- الغیبهًْ للشیخ الطوسی ابْنُ أَبِی جَیِّدٍ عَنِ ابْنِ الْوَلِیدِ عَنِ الصَّفَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْمُطَهَّرِیِّ عَنْ حَکِیمَهًَْ بِنْتِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ الرِّضَا (علیه السلام) قَالَتْ بَعَثَ إِلَیَّ أَبُو مُحَمَّدٍ (علیه السلام) سَنَهًَْ خَمْسٍ وَ خَمْسِینَ وَ مِائَتَیْنِ فِی النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ وَ قَالَ یَا عَمَّهًُْ اجْعَلِی اللَّیْلَهًَْ إِفْطَارَکِ عِنْدِی فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ سَیَسُرُّکِ بِوَلِیِّهِ وَ حُجَّتِهِ عَلَی خَلْقِهِ خَلِیفَتِی مِنْ بَعْدِی ... فَنَادَانِی أَبُو مُحَمَّدٍ (علیه السلام) یَا عَمَّهًُْ هَلُمِّی فَأْتِینِی بِابْنِی فَأَتَیْتُهُ بِهِ فَتَنَاوَلَهُ وَ أَخْرَجَ لِسَانَهُ فَمَسَحَهُ عَلَی عَیْنَیْهِ فَفَتَحَهَا ثُمَّ أَدْخَلَهُ فِی فِیهِ فَحَنَّکَهُ ثُمَّ أَدْخَلَهُ فِی أُذُنَیْهِ وَ أَجْلَسَهُ فِی رَاحَتِهِ الْیُسْرَی فَاسْتَوَی وَلِیُّ اللَّهِ جَالِساً فَمَسَحَ یَدَهُ عَلَی رَأْسِهِ وَ قَالَ لَهُ یَا بُنَیَّ انْطِقْ بِقُدْرَهًِْ اللَّهِ فَاسْتَعَاذَ وَلِیُّ اللَّهِ (علیه السلام) مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ وَ اسْتَفْتَحَ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ وَ نُمَکِّنَ لَهُمْ فِی الْأَرْضِ وَ نُرِیَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ جُنُودَهُما مِنْهُمْ ما کانُوا یَحْذَرُونَ وَ صَلَّی عَلَی رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلَی أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ الْأَئِمَّهًِْ (علیهم السلام) وَاحِداً وَاحِداً حَتَّی انْتَهَی إِلَی أَبِیهِ فَنَاوَلَنِیهِ أَبُو مُحَمَّدٍ (علیه السلام) وَ قَالَ یَا عَمَّهًُْ رُدِّیهِ إِلَی أُمِّهِ حَتَّی تَقَرَّ عَیْنُها وَ لا تَحْزَنَ وَ لِتَعْلَمَ أَنَّ وَعْدَ اللهِ حَقٌّ وَ لکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ{هم} لا یَعْلَمُونَ فَرَدَدْتُهُ إِلَی أُمِّه.

امام عسکری (علیه السلام)- محمّدبن‌عبداللَّه مطهّری از حکیمه‌خاتون نقل کرده است: «که در نیمه‌ی شعبان سال دویست‌وپنجاه‌پنج امام حسن عسکری (علیه السلام) برای من پیغام فرستاد که [شام و] افطار امشب را نزد ما صرف‌کن تا خداوند تو را به میلاد مسعود ولی و حجّت خود و جانشین من مسرور گرداند». ... امام (علیه السلام) مرا صدا کرده و فرمود: «عمّه! فرزندم را بیاور»! او را نزد پدرش بردم. حضرت (علیه السلام) نور دیده‌اش را گرفت و زبان مبارکش را روی چشم‌های او مالید تا دیده گشود سپس زبان در دهان و گوش‌های طفل نهاد و او را در دست چپ گذارد و بدین گونه ولیّ خدا در دست پدر نشست آن‌گاه دست بر سر او کشید و فرمود: «فرزند! به قدرت الهی با من سخن بگو». آن نوزاد عزیز گفت: «اعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجِیمِ* بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ* وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ* وَ نُمَکِّنَ لَهُمْ فِی الْأَرْضِ وَ نُرِیَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ جُنُودَهُما مِنْهُمْ ما کانُوا یَحْذَرُونَ (قصص، آیات 5 و 6) آن‌گاه بر پیغمبراکرم (صلی الله علیه و آله) و امیرمؤمنان (علیه السلام) و همه ائمّه (علیهم السلام) تا پدرش درود فرستاد. امام حسن عسکری (علیه السلام) او را به من داد و فرمود: «عمّه او را به نزد مادرش ببر تا دیدگانش روشن‌گردد و محزون‌نشود و بداند که وعده‌ی خداوند حقّ است هر چند اغلب آن‌ها باور ندارند»! و من بچّه را نزد مادرش برگرداندم».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۱۶۶ بحار الأنوار، ج۵۱، ص۱۷/ الغیبهًْ للطوسی، ص۲، ص۲۳۴

 

            از طرفی همان طور که پیراهن یوسف(ع) مایه روشن شدن و بینایی چشم حضرت یعقوب (ع) گشت (اذْهَبُوا بِقَمِيصِي هَٰذَا فَأَلْقُوهُ عَلَىٰ وَجْهِ أَبِي يَأْتِ بَصِيرًا وَأْتُونِي بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ سوره یوسف آیه 93)[3]، امام مهدی (عج) مایه روشنایی چشم مومنان و بینا شدن چشم آنهاست. چشمهایی که تا قبل از ظهور از دیدن امام و دیدن و درک حقایق کور بوده اند و بعد از ظهور چشمشان به امامشان بینا می شود.

 در قبل از ظهور هم نه تنها منتظران امام زمان(عج) دایما به دنبال رسیدن به نور چشم حقیقی شان دعا می کنند که " رَبَّنا أَتْمِمْ لَنا نُورَنا وَ اغْفِرْ لَنا إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ"[4] بلکه امام زمان (عج) نیز در انتظار شیعیان خود و ملحق شدن به آنها این دعا را می نماید.

 

4-12-1- عبادالرحمان از خداوند مایه چشم روشنی می طلبند:

از طرفی عباد الرحمان[5] نه تنها خود مومن اند بلکه از خداوند، همسران و فرزندان مومن می طلبند. همسران و فرزندانی که در اطاعت خداوند مایه روشنی چشم ایشان باشند. چراکه خداوند در مورد ایشان می فرماید:"وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّيّاتِنا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنا لِلْمُتَّقينَ إِماماً" ("و كسانى كه مى‌گويند: «پروردگارا! همسران و فرزندانمان را مايه‌ی روشنى چشم ما قرار ده، و ما را پيشوايى براى پرهيزگاران گردان»."[6]). البته تجلی کامل این دعا و استجابت آن در مورد امام علی(ع) و نیز در مورد اهل بیت (علیهم السلام) اتفاق افتاد.

در این زمینه روایات زیر را داریم:

 

1: أمیرالمؤمنین (ع)- عَنْ سَعِیدِ‌بْنِ‌جُبَیْرٍ: قَوْلِهِ تَعَالَی وَ الَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا الْآیَهًَْ قَالَ نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ وَ اللَّهِ خَاصَّهًًْ فِی أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (قَالَ کَانَ أَکْثَرُ دُعَائِهِ یَقُولُ رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا یَعْنِی فَاطِمَهًَْ (وَ ذُرِّیَّاتِنا الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ (قُرَّةَ أَعْیُنٍ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (وَ اللَّهِ مَا سَأَلْتُ رَبِّی وَلَداً نَضِیرَ الْوَجْهِ وَ لَا سَأَلْتُهُ وَلَداً حَسَنَ الْقَامَهًْ وَ لَکِنْ سَأَلْتُ رَبِّی وُلْداً مُطِیعِینَ لِلَّهِ خَائِفِینَ وَجِلِینَ مِنْهُ حَتَّی إِذَا نَظَرْتُ إِلَیْهِ وَ هُوَ مُطِیعٌ لِلَّهِ قَرَّتْ بِهِ عَیْنِی قَالَ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِینَ إِماماً قَالَ نَقْتَدِی بِمَنْ قَبْلَنَا مِنَ الْمُتَّقِینَ فَیَقْتَدِی الْمُتَّقُونَ بِنَا مِنْ بَعْدِنَا.

امام علی(ع)- سعیدبن‌جُبَیر نقل می‌کند: آیه‌ی وَ الَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا این آیه مخصوص حضرت علیّ‌بن‌ابی‌طالب (است. اکثر دعاهای حضرت امیر (این بود که می‌فرمود: «رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا، که منظورش حضرت فاطمه (و ذُرِّیَّاتِنا قُرَّةَ أَعْیُنٍ منظورش حضرت حسنین (بود». حضرت علیّ‌بن‌ابی‌طالب (می‌فرمود: «به خدا قسم! من از خدا نخواستم که فرزندانی خوش‌قامت به من بدهد. بلکه خواستم فرزندانی به من ببخشد که مطیع خدا باشند، از خدا بترسند. که هرگاه من در موقع خداپرستی آنان به آنان نظر کنم چشمم روشن شود». منظور از اینکه می‌فرماید: وَاجْعَلْنا لِلْمُتَّقینَ إِماماً این است که ما به پرهیزکاران قبل از خود اقتدا کنیم و پرهیزکاران بعد از ما به ما اقتدا نمایند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۵۰۴ بحارالأنوار، ج۴۳، ص۲۷۹/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۱۳۲/ المناقب، ج۳، ص۳۸۰/ نورالثقلین

 

2: الرّسول (ص)- فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا قُرَّةَ أَعْیُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِینَ إِماماً قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (لِجَبْرَئِیلَ مِنْ أَزْواجِنا قَالَ خَدِیجَهًُْ قَالَ وَ ذُرِّیَّاتِنا قَالَ فَاطِمَهًُْ (قَالَ قُرَّةَ أَعْیُنٍ قَالَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ (قَالَ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِینَ إِماماً قَالَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (ع).

پیامبر (ص)- درباره‌ی سخن خداوند متعال: رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا قُرَّةَ أَعْیُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِینَ إِماماً پیامبر (فرمود: «ای جبرئیل! منظور از مِنْ أَزْواجِنا کیست»؟ گفت: «خدیجه». پیامبر (فرمود: «و منظور از: وَ ذُرِّیَّاتِنا»؟ گفت: «فاطمه (». و فرمود: «منظور از قُرَّةَ أَعْیُنٍ»؟ گفت: «حسن و حسین (». فرمود: «وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِینَ إِماماً؛ علیّ‌بن‌ابی‌طالب (ع)».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۵۰۲ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۱۳۵/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۳۸۱/ فرات الکوفی، ص۲۹۴/ شواهدالتنزیل، ج۱، ص۵۳۹/ القمی، ج۲، ص۱۱۷/ نورالثقلین/ البرهان

 

سلامتی و فرج حضرت مهدی(عج) صلوات.

 

 

[1]-"وَ قالَتِ امْرَأَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّتُ عَيْنٍ لِي وَ لَكَ لاتَقْتُلُوهُ عَسى أَنْ يَنْفَعَنا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَداً وَ هُمْ لايَشْعُرُونَ "(" همسر فرعون [چون ديد آنها قصد كشتن كودك را دارند] گفت: «او مايه روشنايى چشم من و توست! او را نكشيد شايد براى ما مفيد باشد، يا او را به فرزندى برگزينيمو آنها نمىفهميدند [كه دشمن اصلى خود را در آغوش مىپرورانند]!")(سوره قصص، آیه۹).

[2]- "فَرَدَدْناهُ إِلى أُمِّهِ كَيْ تَقَرَّ عَيْنُها وَ لاتَحْزَنَ وَ لِتَعْلَمَ أَنَّ وَعْدَ اللهِ حَقٌّ وَ لكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لايَعْلَمُونَ "(" سرانجام او را به مادرش باز گردانديم تا چشمش روشن شود و غمگين نباشد و بداند كه وعده الهى حق است؛ ولى بيشتر آنان نمىدانند.")(سوره قصص، آیه ۱۳.)

[3]-"اذْهَبُوا بِقَميصي هذا فَأَلْقُوهُ عَلى وَجْهِ أَبي يَأْتِ بَصيراً وَ أْتُوني بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعينَ "(" اين پيراهن مرا ببريد، و بر صورت پدرم بيندازيد تا بينا شود؛ و همهی خانوادهی خود را نزد من بياوريد».")(سوره یوسف، آیه ۹۳).

[4]- قسمت آخر آیه: " يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللهِ تَوْبَةً نَصُوحاً عَسى رَبُّكُمْ أَنْ يُكَفِّرَ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَ يُدْخِلَكُمْ جَنّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ يَوْمَ لايُخْزِي اللهُ النَّبِيَّ وَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ نُورُهُمْ يَسْعى بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ بِأَيْمانِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنا أَتْمِمْ لَنا نُورَنا وَ اغْفِرْ لَنا إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ "(" اى كسانىكه ايمان آوردهايد! بهسوى خدا توبه كنيد، توبهاى خالص؛ اميد است [با اين كار] پروردگارتان گناهانتان را ببخشد و شما را در باغهايى بهشتى كه نهرها از پاى درختانش جارى است وارد كند، در آن روزى كه خداوند پيامبر و كسانى را كه با او ايمان آوردند خوار نمىكند؛ اين درحالى است كه نورشان پيشاپيش آنان و از سوى راستشان در حركت است، و مىگويند: «پروردگارا! نورِ ما را كامل كن و ما را ببخش كه تو بر هرچيز توانايى». ")(سوره تحریم، آیه ۸).

[5]- مومنانی که خداوند در سوره فرقان آیات ۶۳ تا ۷۴ خصوصیات آنها را ذکر نموده است.

[6]- سوره فرقان، آیه ۷۴.

فایل های پیوست

شرح حدیث طارق- قسمت یازدهم-نور الله- 4
موارد مشابه

معرفت و شناخت امام- شرح حدیث طارق- قسمت یازدهم- نور الله- 4

معرفت و شناخت امام- شرح حدیث طارق- قسمت یازدهم- نور الله- 4
00:00
00:00
نظرات

قوانین ارسال نظر

  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
  • با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابه دارند، انتشار نمی‌یابند بنابراین توصيه مي‌شود از مثبت و منفی استفاده کنید.