توضیحات
" بسم الله الرحمن الرحیم "
" آیاتی که در جزء چهارم آمده اند و در تأویل به ولایت چهارده معصوم علیهم السلام اشاره دارند عبارتند از: "
1.سوره آل عمران ، آیه 95 :
"قُلْ صَدَقَ اللهُ فَاتَّبِعُوا مِلَّةَ إِبْراهيمَ حَنيفاً وَ ما كانَ مِنَ الْمُشْرِكينَ "
"بگو: «خدا راست گفته [و اين‌ها در آيين پاك ابراهيم نبوده] است. بنابراين، از آيين ابراهيم پيروى كنيد، كه به حق گرايش داشت، و از مشركان نبود»."
تفسیر ولایی :
امام حسین (علیه السلام) : کسی را نمی‌شناسم که بر دین ابراهیم (علیه السلام) به‌جز ما و شیعیان ما باشد.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۶۸۰ / نورالثقلین/ البرهان)
2.سوره آل عمران ، آیه 97 :
"فيهِ آياتٌ بَيِّناتٌ مَقامُ إِبْراهيمَ وَ مَنْ دَخَلَهُ كانَ آمِناً وَ لِلّهِ عَلَى النّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إِلَيْهِ سَبيلاً وَ مَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعالَمينَ "
"در آن، نشانه‌هاى روشن، [از جمله] مقام ابراهيم است؛ و هركس داخل آن [حرم] شود، در امان خواهد بود و براى خدا بر مردم [واجب] است كه آهنگ خانه‌ی [او] كنند، آن‌ها كه توانايى رفتن به‌سوى آن دارند. و هركس كفر ورزد [و حجّ را ترك كند، به خود زيان رسانده]، و خداوند از همه‌ی جهانيان، بى‌نياز است."
تفسیر ولایی :
1.امام صادق (علیه السلام) : آیات ما هستیم و بینات؛ [نیز] ما هستیم.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۶۸۶ / بحرالعرفان، ج۳، ص۷)
2.پیامبر (صلی الله علیه و آله) : ای علی (علیه السلام)! مَثَل شما در میان مردم مثل بیت‌الله‌الحرام است که هرکس در آن داخل شود در امان باشد؛ پس هرکس شما را دوست بدارد و ولایت شما را بپذیرد از عذاب آتش ایمن باشد و هرکه با شما دشمنی کند، در آتش انداخته شود.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۶۸۸ / خصایص الأیمهًْ (ص۷۷)
3.سوره آل عمران ، آیه 101 :
"وَكَيْفَ تَكْفُرُونَ وَ أَنْتُمْ تُتْلى عَلَيْكُمْ آياتُ اللهِ وَ فيكُمْ رَسُولُهُ وَ مَنْ يَعْتَصِمْ بِاللهِ فَقَدْ هُدِيَ إِلى صِراطٍ مُسْتَقيمٍ "
"و چگونه كفر مى‌ورزيد، با اينكه [در دامان وحى قرار گرفته‌ايد، و] آيات خدا بر شما خوانده مى‌شود، و پيامبر او در ميان شماست؟! [بنابراين، به خدا تمسّك جوييد]. و هركس به خدا تمسّك جويد، به راهى راست، هدايت شده است."
تفسیر ولایی :
پیامبر (صلی الله علیه و آله) : او علی (علیه السلام) سید اوصیاست و دو پسرش (علیها السلام) دو آقای اهل بهشت و دو پسر من هستند و او و آن‌ها و امامان پس از آن‌ها حجّت‌های خداوند بر خلقش پس از پیغمبران و آنان دریای علم‌اند. در میان امّتم هر که پیروی آن‌ها را کند نجات‌یافته از دوزخ و به صراط مستقیم هدایت یافته است.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۱۰ / بحارالأنوار، ج۳۸، ص۹۲)
4.سوره آل عمران ، آیه 102 :
"يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَ لا تَمُوتُنَّ إِلّا وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ "
"اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! آن‌گونه كه حقّ تقوا و پرهيزگارى است، از [مخالفت فرمان] خدا بپرهيزيد؛ و جز بر آيين اسلام از دنيا نرويد."
تفسیر ولایی :
1.امام علی (علیه السلام) : به خدا سوگند به این آیه جز اهل‌بیت (علیهم السلام) هیچ‌کس عمل نکرد ... هنگامی‌که این آیه نازل شد صحابه گفتند: «توان عمل‌کردن به آن را نداریم». در نتیجه خدا این آیه را نازل کرد: "فَاتَّقُوا اللهَ مَا اسْتَطَعْتُم".
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۱۴ / بحارالأنوار، ج۳۸، ص۶۳/ المناقب، ج۲، ص۱۷۷)
2.امام باقر (علیه السلام) : "فَلا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ"؛ یعنی به ولایت علی (علیه السلام).
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۱۴/ بحارالأنوار، ج۲۳، ص۳۷۱)
5.سوره آل عمران ، آیه103 :
"وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللهِ جَميعاً وَ لا تَفَرَّقُوا وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً وَ كُنْتُمْ عَلى شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْها كَذالِكَ يُبَيِّنُ اللهُ لَكُمْ آياتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ "
"و همگى به ريسمان خدا (قرآن، و هرگونه وسيله‌ی وحدت الهى)، چنگ زنيد، و پراكنده نشويد؛ ونعمتِ [بزرگِ] خدا را بر خود، به ياد آريد كه چگونه دشمن يكديگر بوديد، و او ميان دل‌هاى شما، الفت برقرار ساخت، و به بركتِ نعمتِ او، برادر شديد! و شما بر لبِ حفره‌اى از آتش بوديد، خدا شما را از آن نجات داد؛ اين چنين، خداوند آيات خود را براى شما آشكار مى‌سازد؛ شايد هدايت شويد."
تفسیر ولایی :
امام باقر (علیه السلام) : ولایت علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) ریسمانی است که خدای تعالی فرمود: وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللهِ جَمِیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا؛ پس هرکس به آن چنگ بزند مؤمن است و هرکه آن را واگذارد، از ایمان خارج است.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۱۶ / بحارالأنوار، ج۳۶، ص۱۸/ فرات الکوفی، ص۹۰9
6.سوره آل عمران ، آیه 104 :
"وَ لْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ "
"و [براى رسيدن به وحدت] بايد از ميان شما، جمعى دعوت به نيكى، و امر به معروف و نهى از منكر كنند. و رستگاران آن‌ها هستند."
تفسیر ولایی :
1.امام علی (علیه السلام) : "وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَی الْخَیْرِ" این امّتیاز متعلق به آل محمّد و پیروان آن‌هاست که دعوت به نیکی می‌کنند؛ "وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ".
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۲۲ / بحارالأنوار، ج۲۴، ص۱۵۳/ القمی، ج۱، ص۱۰۸)
2.امام باقر (علیه السلام) : "وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَی الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُون"؛ ما همان‌ها هستیم.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۲۲ / تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۱۲۴)
7.سوره آل عمران ، آیه 110 :
"كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللهِ وَ لَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتابِ لَكانَ خَيْراً لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَ أَكْثَرُهُمُ الْفاسِقُونَ "
"شما بهترين امّتى بوديد كه به سود انسان‌ها آفريده شده‌ايد؛ [چه اينكه] امر به معروف و نهى از منكر مى‌كنيد و به خدا ايمان داريد. و اگر اهل كتاب، [به چنين برنامه و آيين درخشانى]، ايمان مى‌آوردند، براى آن‌ها بهتر بود؛ [ولى تنها] كمى از آن‌ها با ايمانند؛ و بيشتر آن‌ها فاسقند، [و خارج از اطاعت پروردگار]."
تفسیر ولایی :
1.امام باقر (علیه السلام) : " کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ" ما آن‌ها هستیم.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۳۲/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۱۵۵/ المناقب، ج۴، ص۱۳۰)
2.امام باقر (علیه السلام) "خَیْرَ أُمَّةٍ"؛ یعنی اهل‌بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله).
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۳۲ / بحارالأنوار، ج۲۴، ص۱۵۵)
8.سوره آل عمران ، آیه 112 :
"ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَ ما ثُقِفُوا إِلّا بِحَبْلٍ مِنَ اللهِ وَ حَبْلٍ مِنَ النّاسِ وَ بائوُا بِغَضَبٍ مِنَ اللهِ وَ ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الْمَسْكَنَةُ ذالِكَ بِأَنَّهُمْ كانُوا يَكْفُرُونَ بِآياتِ اللهِ وَ يَقْتُلُونَ الْأَنْبِياءَ بِغَيْرِ حَقٍّ ذالِكَ بِما عَصَوْا وَ كانُوا يَعْتَدُونَ "
"هرجا يافت شوند، مهر ذلّت بر آنان خورده است؛ مگر با ارتباط به خدا، [و تجديد نظر در روشِ ناپسند خود]، يا با ارتباط به مردم [و وابستگى به اين و آن]؛ و به خشم خدا، گرفتار شده‌اند؛ و مُهر بيچارگى بر آن‌ها زده شده؛ چرا كه آن‌هابه آيات خدا، كفر مى‌ورزيدند و پيامبران را به ناحق مى‌کشتند. اين به خاطر آن بود كه نافرمانى‌كردند؛ و [به حقوق ديگران]، تجاوز مى‌نمودند."
تفسیر ولایی :
امام باقر (علیه السلام) : از ابان‌بن‌تغلب گوید: امام باقر (علیه السلام) درباره‌ی سخن خدای تعالی "ضُرِبَتْ عَلَیْهِمُ الذِّلَّةُ أَیْنَ ما ثُقِفُوا إِلَّا بِحَبْلٍ مِنَ اللهِ وَ حَبْلٍ مِنَ النَّاسِ " پرسیدم: فرمود: «مردم درباره‌ی آن چه می‌گویند»؟ عرض کردم: «می‌گویند: ریسمانی از جانب خدا، کتاب او و ریسمانی از جانب مردم، عهد و پیمان خدا است که از آن‌ها گرفته است». فرمود: «دروغ گفتند». عرض کردم: «درباره‌ی آنچه می‌فرمایی»؟ فرمود: «ریسمانی از جانب خدا، کتاب او و ریسمانی از جانب مردم، علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است».
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۴۰/ بحارالأنوار، ج۳۶، ص۱۸/ فرات الکوفی، ص۹۲/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۸۴/ بحارالأنوار، ج۳۶، ص۱۶/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۱۲۷/ الصراط المستقیم، ج۱، ص۲۸۶/ العیاشی، ج۱، ص۱۹۶)
9.سوره آل عمران ، آیه 125 :
"بَلى إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا وَ يَأْتُوكُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هذا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُمْ بِخَمْسَةِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِكَةِ مُسَوِّمينَ "
"آرى، [امروز هم] اگر استقامت و تقوا پيشه كنيد، و دشمن به‌همين زودى به سراغ شما بيايد، پروردگارتان شما را به پنج هزارنفر از فرشتگان نشان دار، مدد خواهد داد."
تفسیر ولایی :
امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) : خداوندا! بر محمّد (صلی الله علیه و آله) و اهل‌بیتش (علیهم السلام) درود بفرست و بر جایگزین حسن عسکری (علیه السلام) و جانشین و وارث او که قیام‌کننده به امر تو و غایب در میان خلق توست، درود فرست ... و به‌وسیله‌ی او جنگ را برپا دارد و او را با سپاهی از فرشتگان نشاندار یاری کن.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۵۴ بحارالأنوار، ج۹۹، ص۱۰۱)
10.سوره آل عمران ، آیه 128 :
"لَيْسَ لَكَ مِنَ الْأَمْرِ شَيْءٌ أَوْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ أَوْ يُعَذِّبَهُمْ فَإِنَّهُمْ ظالِمُونَ "
"هيچ‌گونه اختيارى [درباره‌ی عفو كافران، يا مؤمنان فرارى از جنگ]، براى تو نيست؛ مگر اينكه [خدا] بخواهد آن‌ها را ببخشد، يا مجازات كند؛ زيرا آن‌ها ستمكارند."
تفسیر ولایی :
1.امام باقر (علیه السلام) : رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) اصرار کرد که علی (علیه السلام) بعد از ایشان ولی امر باشد و این همان چیزی است که خداوند قصد فرمود: «"لَیْسَ لَکَ مِنَ الْأَمْرِ شَیْءٌ" و چگونه او اختیاری ندارد درحالی‌که خداوند به او واگذارکرده و فرموده: «آنچه پیامبر (صلی الله علیه و آله) حلال کرد، حلال و آنچه پیامبر (صلی الله علیه و آله) حرام کرد، حرام است».
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۵۶ / بحارالأنوار، ج۲۵، ص۳۳۹/ بحارالأنوار، ج۳۶، ص۱۳۲/ الاختصاص، ص۳۳۲/ فرات الکوفی، ص۹۲)
2.امام علی (علیه السلام) : "لَیْسَ لَکَ مِنَ الْأَمْرِ شَیْءٌ أَوْ یَتُوبَ عَلَیْهِمْ أَوْ یُعَذِّبَهُمْ فَإِنَّهُمْ ظالِمُون"؛ نسبت به خاندان محمّد (علیهم السلام) ظالم‌اند.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۵۸ بحارالأنوار، ج۹۰، ص۲۷)
11.سوره آل عمران ، آیه 133 :
"لَيْسَ لَكَ مِنَ الْأَمْرِ شَيْءٌ أَوْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ أَوْ يُعَذِّبَهُمْ فَإِنَّهُمْ ظالِمُونَ "
"هيچ‌گونه اختيارى [درباره‌ی عفو كافران، يا مؤمنان فرارى از جنگ]، براى تو نيست؛ مگر اينكه [خدا] بخواهد آن‌ها را ببخشد، يا مجازات كند؛ زيرا آن‌ها ستمكارند."
تفسیر ولایی :
امام علی (علیه السلام) : خداوندا! پس هرکس وصیّت مرا درباره‌ی اهل‌بیتم (علیهم السلام) مراعات نمود او را در گروه من محشور کن و برای او از دوستی با من بهره‌ای قرار بده که با آن رستگاری آخرت را دریابد. خداوندا! و هرکس جانشینی مرا در اهل‌بیتم (علیهم السلام) تباه سازد او را از بهشتی که وسعت آن، آسمان‌ها و زمین است محروم گردان.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۶۲ / بحارالأنوار، ج۲۸، ص۲۱۰)
12.سوره آل عمران ، آیه 134 :
"أَلَّذينَ يُنْفِقُونَ فِي السَّرّاءِ وَ الضَّرّاءِ وَ الْكاظِمينَ الْغَيْظَ وَ الْعافينَ عَنِ النّاسِ وَ اللهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنينَ "
"[همان] كسانى كه در توانگرى و تنگدستى، انفاق مى‌كنند؛ و خشم خود را فرو مى‌برند؛ و از [خطاى] مردم درمى‌گذرند؛ و خدا نيكوكاران را دوست دارد."
تفسیر ولایی :
1.امام هادی (علیه السلام) : سلام و رحمت خداوند و برکات او و درود او و تحیّات او بر تو ای امیرمؤمنان و سرور جانشینان و اوّلین عبادت‌کنندگان و زاهدترین زاهدان! تو غذای خود را با اینکه به آن علاقه و نیاز داری به خاطر خدا به مسکین و یتیم و اسیر می‌دهی و هیچ پاداش و سپاسی از آن‌ها نمی‌خواهی و تو فروبرنده خشم خود و درگذرنده از خطای مردم هستی "وَ اللهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ".
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۶۴ / بحارالأنوار، ج۹۷، ص۳۶۴)
2.امام علی (علیه السلام) : "وَ إِنَّ اللهَ لَمَعَ المُحْسِنِینَ"؛ من آن محسن هستم.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۶۴ / بحارالأنوار، ج۲۴، ص۱۹۰)
13.سوره آل عمران ، آیه 140 :
"إِنْ يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ وَ تِلْكَ الْأَيّامُ نُداوِلُها بَيْنَ النّاسِ وَ لِيَعْلَمَ اللهُ الَّذينَ آمَنُوا وَ يَتَّخِذَ مِنْكُمْ شُهَداءَ وَ اللهُ لا يُحِبُّ الظّالِمينَ "
"اگر [در جنگ اُحُد]، به شما جراحتى رسيد [و ضربه‌اى وارد شد]، به آن جمعيّت [نيز در جنگ بدر]، جراحتى همانند آن وارد‌گرديد. و ما اين روزها [ى پيروزى و شكست] را در ميان مردم مى‌گردانيم؛ [و اين خاصيّت زندگى دنياست] تا خدا، افرادى را كه ايمان آورده‌اند، مشخص‌سازد؛ و [خداوند] از ميان خودتان، شاهدانى بگيرد. و خدا ستمكاران را دوست نمى‌دارد."
تفسیر ولایی :
امام صادق (علیه السلام) : "وَ تِلْکَ الْأَیَّامُ نُداوِلُها بَیْنَ النَّاسِ" یعنی: این روزها را میان مردم می‌گردانیم. از زمان خلقت آدم همیشه دولتی از خدا و دولتی از شیطان بوده، پس در این زمان دولت خدا کجاست؟ آگاه باشید که صاحب دولت خدا قائم آل محمّد (علیهم السلام) است.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۷۴ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۵۴/ العیاشی، ج۱، ص۱۹۹)
14.سوره آل عمران ، آیه 141 :
"وَ لِيُمَحِّصَ اللهُ الَّذينَ آمَنُوا وَ يَمْحَقَ الْكافِرينَ "
"و تا خداوند، افراد با ايمان را خالص‌گرداند [و ورزيده شوند]؛ و كافران را [به تدريج] نابود سازد."
تفسیر ولایی :
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) : ای رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) که از فرزندان شما خواهد بود غیبت خواهد کرد؟ فرمود: «آری به خداوند سوگند "وَ لِیُمَحِّصَ اللهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَ یَمْحَق الْکافِرِینَ"».
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۷۴ / بحارالأنوار، ج۳۸، ص۱۲۶/ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۷۳)
15.سوره آل عمران ، آیه 144 :
"وَما مُحَمَّدٌ إِلّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَ فَإِنْ مَّاتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى أَعْقابِكُمْ وَ مَنْ يَنْقَلِبْ عَلى عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللهَ شَيْئاً وَ سَيَجْزِي اللهُ الشّاكِرينَ "
"محمّد فقط فرستاده‌‌ی خداست؛ و پيش از او، فرستادگان ديگرى نيز بودند؛ آيا اگر او بميرد يا كشته شود، شما به گذشته [و دوران جاهليّت] باز برمى‌گرديد؟! و هركس به گذشته بازگردد، هرگز به خدا ضررى نمى‌رساند؛ و خداوند به‌زودى شاكران [و ثابت قدمان] را پاداش‌خواهد داد."
تفسیر ولایی :
پیامبر (صلی الله علیه و آله) : ای مردم! سخنان شما در مورد علی (علیه السلام) به من رسید و من حدیثی به شما می‌گویم پس آن را درک کنید و از من به خاطر بسپارید و آن را بشنوید چون من از آنچه خداوند اهل‌بیت (علیهم السلام) را به آن اختصاص داد و از فضیلت و شرافتی که علی (علیه السلام) را به آن اختصاص داد و او را بر شما برتری داد به شما خبر می‌دهم پس با او مخالفت نکنید که در اثر مخالفت با او به عقب (به دوران جاهلیّت و کفر) برگردید وَ مَنْ یَنْقَلِبْ عَلی عَقِبَیْهِ فَلَنْ یَضُرَّ اللهَ شَیْئاً وَ سَیَجْزِی اللهُ الشَّاکِرِین. ای مردم! خداوند مرا از میان خلقش برگزید و به‌سوی شما فرستاد و علی (علیه السلام) را به عنوان خلیفه و جانشین من برگزید.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۸۴ / بحارالأنوار، ج۱۸، ص۳۹۷)
16.سوره آل عمران ، آیه 154 :
"ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُعاساً يَغْشى طائِفَةً مِنْكُمْ وَ طائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنْفُسُهُمْ يَظُنُّونَ بِاللهِ غَيْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجاهِلِيَّةِ يَقُولُونَ هَلْ لَنا مِنَ الْأَمْرِ مِنْ شَيْءٍ قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ كُلَّهُ لِلّهِ يُخْفُونَ في أَنْفُسِهِمْ ما لا يُبْدُونَ لَكَ يَقُولُونَ لَوْ كانَ لَنا مِنَ الْأَمْرِ شَيْءٌ ما قُتِلْنا هاهُنا قُلْ لَوْ كُنْتُمْ في بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلى مَضاجِعِهِمْ وَ لِيَبْتَلِيَ اللهُ ما في صُدُورِكُمْ وَ لِيُمَحِّصَ ما في قُلُوبِكُمْ وَ اللهُ عَليمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ "
"سپس به‌دنبال اين غم و اندوه، آرامشى بر شما فرستاد. اين آرامش، به‌صورت خواب سبكى بود كه [در شب بعد از حادثه احد]، گروهى از شما را فرا گرفت امّا گروه ديگرى در فكر جان خويش بودند [و خواب به چشمانشان نرفت]. آن‌ها گمان‌هاى نادرستى همچون گمان‌هاى دوران جاهليّت درباره‌ی خدا داشتند و مى‌گفتند: «آيا چيزى از پيروزى نصيب ما مى‌شود»؟! بگو: «همه‌ی كارها [و پيروزي‌ها] به دست خداست»! آن‌ها در دل خود، چيزى را پنهان مى‌دارند كه براى تو آشكار نمى‌سازند مى‌گويند: «اگر ما سهمى از پيروزى داشتيم، در اينجا كشته نمى‌شديم!» بگو: «اگر هم در خانه‌هاى خود بوديد، آنهايى كه كشته‌شدن بر آن‌ها مقرّر شده بود، قطعاً به‌سوى آرامگاه‌هاى خود، بيرون مى‌آمدند [و آن‌ها را به قتل مى‌رساندند]. و اين‌ها براى اين است كه خداوند، آنچه در سينه‌هايتان پنهان داريد، بيازمايد و آنچه را در دل‌هاى شما [از ايمان] است، خالص گرداند و خداوند از آنچه در درون سينه‌هاست، با خبر است."
تفسیر ولایی :
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) : "ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَیْکُمْ مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُعاساً یَغْشی طائِفَةً مِنْکُمْ وَ طائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنْفُسُهُم"؛ این آیه درباره‌ی علی (علیه السلام) نازل شد؛ روز اُحُد خواب سبکی او را فراگرفت، حال آنکه ترس باعث بیدارماندن در شب و آرامش، مایه‌ی خواب راحت است.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۷۹۶ / بحارالأنوار، ج۴۱، ص۸۱/ فرات الکوفی، ص۹۸/ شواهدالتنزیل، ج۱، ص۱۷۳/ المناقب، ج۱۲۲، ص۳)
17.سوره آل عمران ، آیه 155 :
"إِنَّ الَّذينَ تَوَلَّوْا مِنْكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ الشَّيْطانُ بِبَعْضِ ما كَسَبُوا وَ لَقَدْ عَفَا اللهُ عَنْهُمْ إِنَّ اللهَ غَفُورٌ حَليمٌ "
"كسانى از شما كه در روز رو‌به‌رو شدن دو جمعيّت با يكديگر [در جنگ اُحُد]، فرار كردند، شيطان آن‌ها را بر اثر بعضى از گناهانى كه مرتكب شده بودند، به لغزش انداخت؛ ولى خداوند آن‌ها را بخشيد. زيرا خداوند، آمرزنده و داراى حلم است."
تفسیر ولایی :
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) : معنعنا از ابن عباس (رحمة الله علیه) نقل می‌کند: خداوند تمام یاران پیامبر (صلی الله علیه و آله) را سرزنش کرد و علی (علیه السلام) را جز به نیکی یاد نکرد. گفتم «آن‌ها را کجا سرزنش نمود»؟ فرمود: «سخن خداوند: "إِنَّ الَّذِینَ تَوَلَّوْا مِنْکُمْ یَوْمَ الْتَقَی الْجَمْعانِ" ور [نه] جز علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) و جبرئیل (علیه السلام) کسی همراه پیامبر (صلی الله علیه و آله) باقی نماند».
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۰۰ / بحارالأنوار، ج۳۶، ص۱۳۷/ فرات الکوفی، ص۵۰)
18.سوره آل عمران ، آیه 157 :
"وَلَئِنْ قُتِلْتُمْ في سَبيلِ اللهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِنَ اللهِ وَ رَحْمَةٌ خَيْرٌ مِمّا يَجْمَعُونَ "
"و اگر در راه خدا كشته شويد يا بميريد، [زيان نكرده‌ايد؛ زيرا] آمرزش و رحمت خدا، از آنچه [آن‌ها درطول عمر خود] جمع آورى مى‌كنند، بهتر است."
تفسیر ولایی :
امام باقر (علیه السلام) : جابر (رحمة الله علیه) از امام باقر (علیه السلام) نقل می‌کند: امام (علیه السلام) فرمود: «می‌دانی راه خدا چیست»؟ عرض کردم: «نه به خدا! مگر از شما بشنوم». فرمود: «راه علی (علیه السلام) و فرزندان اوست هرکه در راه ولایت او کشته شود در راه خدا کشته شده و هرکه در ولایت علی (علیه السلام) بمیرد در راه خدا مرده است».
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۰۲ / بحارالأنوار، ج۲۴، ص۱۲/ بحارالأنوار، ج۳۵، ص۳۷۱/ بحارالأنوار، ج۵۳، ص۴۰/ العیاشی، ج۱، ص۲۰۲/ العیاشی، ج۱، ص۲۰۲/ فرات الکوفی، ص۹۸/ معانی الأخبار، ص۱۶۷/ نورالثقلین/ البرهان)
19.سوره آل عمران ، آیه 164 :
"لَقَدْ مَنَّ اللهُ عَلَى الْمُؤْمِنينَ إِذْ بَعَثَ فيهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُواعَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفي ضَلالٍ مُبينٍ "
"خداوند بر مؤمنان نعمت بزرگى بخشيد، هنگامى‌كه در ميان آن‌ها، پيامبرى از خودشان برانگيخت؛ تا آيات او را بر آن‌ها بخواند، و آن‌ها را پاكيزه سازد و كتاب و حكمت بياموزد؛ هرچند پيش از آن، در گمراهى آشكارى بودند."
تفسیر ولایی :
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه ) : "لَقَدْ مَنَّ اللهُ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ"؛ این آیه اختصاص به آل‌محمّد (علیهم السلام) دارد.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۱۶ / بحارالأنوار، ج۲۳، ص۳۵۴/ بحارالأنوار، ج۲۰، ص۵۹/ البرهان)
20.سوره آل عمران ، آیه 169 :
"وَلا تَحْسَبَنَّ الَّذينَ قُتِلُوا في سَبيلِ اللهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ "
"[اى پيامبر]! هرگز گمان مبر كسانى كه در راه خدا كشته شدند، مرده‌اند! بلكه زنده‌اند، و نزد پروردگارشان روزى داده مى‌شوند."
تفسیر ولایی :
1.امام علی (علیه السلام) : من سیّد اوصیاء هستم ... من سنّت پیامبر (صلی الله علیه و آله) را زنده می‌کنم و می‌میرانم. یعنی بدعت را می‌میرانم و من حیّ لا یموت هستم برای اینکه خدا می‌فرماید: "وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ".
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۲۶ / بحارالأنوار، ج۳۹، ص۳۴۷/ المناقب، ج۲، ص۳۸۵)
2.امام باقر (علیه السلام) : ابوبصیر گوید: امام صادق (علیه السلام) به من فرمود: «ای ابومحمّد کسانی که به ولایت و امامت ما درمی‌گذرند شهید می‌باشند، گفتم اگرچه در بسترش هم بمیرد». فرمود: «آری اگرچه در بستر خود درگذرد او زنده است و نزد خداوند روزی می‌خورد».
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۲۶ / نورالثقلین)
21.سوره آل عمران ، آیه 171 :
"يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللهِ وَ فَضْلٍ وَ أَنَّ اللهَ لا يُضيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنينَ "
"و از نعمت خدا و فضل او [نسبت به خودشان نيز] مسرورند؛ و [مى‌بينند كه] خداوند، پاداش مؤمنان را ضايع نمى‌كند."
تفسیر ولایی :
امام باقر (علیه السلام) : ایشان به خدا سوگند! همان شیعیان ما هستند آن هنگام که روحشان به بهشت رود و از سوی خداوند عزّوجلّ پذیرایی شوند، خواهند دانست و یقین می‌کنند که بر حقّ و بر دین الهی بوده‌اند و مژده‌ی شادی به برادران پسین خود دهند که هنوز به آن‌ها نپیوسته‌اند" أَلَّا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لَا هُمْ یَحْزَنُون".
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۲۸ / الکافی، ج۱۵۶، ص۸/ نورالثقلین/ البرهان/ بحارالأنوار، ج۶۵، ص۱۰/ القمی، ج۱، ص۱۲۷)
22.سوره آل عمران ، آیه172 :
"أَلَّذينَ اسْتَجابُوا لِلّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذينَ أَحْسَنُوا مِنْهُمْ وَ اتَّقَوْا أَجْرٌ عَظيمٌ "
"كسانى كه دعوت خدا و پيامبر را، پس از [آن همه] جراحاتى كه به ايشان رسيد، اجابت‌كردند؛ [و به‌سوى ميدان ديگرى شتافتند]؛ براى كسانى از آن‌ها، كه نيكى‌كردند و تقوا پيشه نمودند، پاداش بزرگى است."
تفسیر ولایی :
امام صادق (علیه السلام) : رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله)، حضرت علی (علیه السلام) را به همراه ده نفر فرستاد و آیه‌ی اسْتَجَابُواْ لِله وَالرَّسُولِ مِن بَعدِ مَآ أَصَابَهُمُ الْقَرْحُ تا أَجْرٌ عظِیمٌ در شأن حضرت علی (علیه السلام) نازل شده است.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۲۸ / بحارالأنوار، ج۲۰، ص۹۲/ العیاشی، ج۱، ص۲۰۶/ شواهدالتنزیل، ج۱، ص۱۷۳/ البرهان)
23.سوره آل عمران ، آیه 179 :
"ما كانَ اللهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنينَ عَلى ما أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتّى يَميزَ الْخَبيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَ ما كانَ اللهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَ لكِنَّ اللهَ يَجْتَبي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشاءُ فَآمِنُوا بِاللهِ وَ رُسُلِهِ وَ إِنْ تُؤْمِنُوا وَ تَتَّقُوا فَلَكُمْ أَجْرٌ عَظيمٌ "
"ممكن نبود كه خداوند، مؤمنان را به همين‌گونه كه شما هستيد واگذارد؛ مگر آنكه ناپاك را از پاك جدا سازد. و ممكن نبود كه خداوند شما را از اسرار غيب، آگاه كند [تا مؤمنان و منافقان را از اين راه بشناسيد]؛ ولى خداوند از ميان پيامبران خود، هركس را بخواهد برمى‌گزيند؛ [و براى رهبرى مردم از غيب آگاهش مى‌كند] پس به خدا و پيامبران او ايمان بياوريد! و اگر ايمان بياوريد و تقوا پيشه كنيد، پاداش بزرگى براى شماست."
تفسیر ولایی :
پیامبر (صلی الله علیه و آله) : رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) بعد از ابلاغ ولایت امیرالمؤمنین (علیه السلام) فرمود: «ای مردم! خدای عزّوجلّ بر آن نیست که شما را همان‌گونه که هستید واگذارد "حَتَّی یَمِیزَ الْخَبِیثَ مِنَ الطَّیِّبِ وَ ما کانَ اللهُ لِیُطْلِعَکُمْ عَلَی الْغَیْبِ"».
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۴۶/ بحارالأنوار، ج۳۷، ص۲۱۱/ الیقین، ص۳۵۴)
24.سوره آل عمران ، آیه 185 :
"كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ وَ إِنَّما تُوَفَّوْنَ أُجُورَكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ فَمَنْ زُحْزِحَ عَنِ النّارِ وَ أُدْخِلَ الْجَنَّةَ فَقَدْ فازَ وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلّا مَتاعُ الْغُرُورِ "
"هر انسانى مرگ را مى‌چشد؛ و شما پاداش خود را به‌طور كامل در روز قيامت خواهيد گرفت؛ و هركس از آتش [دوزخ] دورشده، و به بهشت وارد شود، نجات يافته و رستگار شده است و زندگى دنيا، چيزى جز مايه‌ی فريب نيست."
تفسیر ولایی :
1.امام صادق (علیه السلام) : هنگامی‌که روز قیامت شود محمّد (صلی الله علیه و آله) فراخوانده می‌شود ... و منادی از باطن عرش ندا می‌دهد: «آگاه باشید که محمّد (صلی الله علیه و آله) و جانشین او و دو نوه‌ی او و امامان از نسل او همان‌ها رستگارانند». سپس دستور رفتن به‌سوی بهشت به آن‌ها داده می‌شود و این است معنای سخن خداوند: "فَمَنْ زُحْزِحَ عَنِ النَّارِ وَ أُدْخِلَ الْجَنَّةَ فَقَدْ فاز".
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۶۶/ بحارالأنوار، ج۷، ص۳۲۸/ القمی، ج۱، ص۱۲۸/ نورالثقلین/ البرهان)
2.پیامبر (صلی الله علیه و آله) : به عزّت خود سوگند خوردم و به جلالم قسم خوردم که هیچ‌کدام از بندگانم علی (علیه السلام) را دوست ندارند جز آنکه آن‌ها را از دوزخ برکنار دارم و به بهشت وارد کنم.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۶۶ نورالثقلین)
25.سوره آل عمران ، آیه 186 :
"لَتُبْلَوُنَّ في أَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ وَ لَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ مِنَ الَّذينَ أَشْرَكُوا أَذىً كَثيراً وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ ذالِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ "
"به يقين [همه‌ی شما] در اموال و جان‌هاى خود، آزمايش مى‌شويد! و از كسانى كه پيش از شما به آن‌ها كتاب آسمانى داده‌شده و از مشركان، سخنان آزاردهنده فراوان خواهيد شنيد. و اگر استقامت كنيد و تقوا پيشه سازيد، [شايسته‌تر است؛ زيرا] اين [استقامت و تقوا] از كارهاى مهمّ است."
تفسیر ولایی :
امام صادق (علیه السلام) : اگر مؤمن درختی را از من بگیرد یا مشتی از خاک بردارد خداوند متعال کسی را نزد او می‌فرستد که با او در این کاری که کرده منازعه نماید و این به خاطر آن است که مؤمن در دولت باطل نصیبی ندارد. خداوند متعال از مؤمن پیمان‌گرفته که قولش پذیرفته نشود و حدیثش تصدیق نگردد و حقّش از دشمنش گرفته نشود و غیظش فروننشیند مگر به رسواشدن آن شخص».
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۷۰ / علل الشرایع، ج۲، ص۶۰۵)
26.سوره آل عمران ، آیه 187 :
"وَإِذْ أَخَذَ اللهُ ميثاقَ الَّذينَ أُوتُوا الْكِتابَ لَتُبَيِّنُنَّهُ لِلنّاسِ وَ لا تَكْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَراءَ ظُهُورِهِمْ وَ اشْتَرَوْا بِهِ ثَمَناً قَليلاً فَبِئْسَ ما يَشْتَرُونَ "
"و [به خاطر بياوريد] هنگامى را كه خدا، از كسانى كه كتاب آسمانى به آن‌ها داده‌شده، پيمان گرفت كه حتماً آن را براى مردم آشكار سازيد و كتمان نكنيد! ولى آن‌ها، آن را پشت سر افكندند؛ و به بهاى ناچيزى فروختند؛ و چه بد متاعى مى‌خرند؟!"
تفسیر ولایی :
امام صادق (علیه السلام) : الْکِتَابُ امام است پس هرکس او (امام) را پشت سرش بیندازد چنان است که خداوند فرمود: "فَنَبَذُوهُ وَراءَ ظُهُورِهِمْ"؛ و هرکس او را انکار کند از اصحاب شمال است.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۷۲/ بحارالأنوار، ج۸، ص۱۱/ العیاشی، ج۲، ص۳۰۲)
27.سوره آل عمران ، آیه 191 :
"أَلَّذينَ يَذْكُرُونَ اللهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِهِمْ وَ يَتَفَكَّرُونَ في خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَكَ فَقِنا عَذابَ النّارِ "
"[همان] كسانى كه خدا را ايستاده و نشسته، و در‌حالى‌كه بر پهلو خوابيده‌اند، ياد مى‌كنند؛ و در اسرار آفرينش آسمان‌ها و زمين مى‌انديشند؛ [و مى‌گويند]: پروردگارا! اين‌ها را بيهوده نيافريده‌اى؛ منزّهى تو! ما را از عذاب دوزخ، نگاهدار."
تفسیر ولایی :
امام علی (علیه السلام) : امیرالمؤمنین علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) درباره‌ی آیه: "الَّذِینَ یَذْکُرُونَ اللهَ قِیَامًا وَقُعودًا وَعلَیَ جُنُوبِهِمْ" فرمود: منظور از ذاکر من هستم.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۸۰ بحارالأنوار، ج۳۳، ص۲۸۲/ بحارالأنوار، ج۳۵، ص۴۵/ بشارهًْ المصطفی، ص۱۳/ معانی الأخبار، ص۵۸/ نورالثقلین/ البرهان)
28.سوره آل عمران ، آیه 193 :
"رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِياً يُنادي لِلْإِيمانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنّا رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ كَفِّرْ عَنّا سَيِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الْأَبْرارِ "
"پروردگارا! ما صداى منادى [تو] را شنيديم كه به ايمان دعوت مى‌كرد كه: «به پروردگار خود، ايمان بياوريد». و ما ايمان آورديم. پروردگارا! گناهان ما را ببخش؛ و بدي‌هاى ما را بپوشان؛ و ما را با نيكان [و در مسير آن‌ها] بميران!"
تفسیر ولایی :
امام صادق (علیه السلام) : و از دعاهایت بعد از این دو رکعت نماز عید غدیر این باشد که بگویی: "رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِیاً یُنادِی لِلْإِیمانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّکُمْ فَآمَنَّا ... إِنَّکَ لا تُخْلِفُ الْمیعادَ"؛ «پروردگارا! ما ندا را شنیدیم و ندادهنده رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) را تصدیق نمودیم هنگامی‌که از جانب تو ندا داد و ابلاغ کرد آنچه را که در مورد ولایت ولیّ امرت به او نازل کردی و فرمانش دادی که به مردم برساند».
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۸۴ تهذیب الأحکام، ج۳، ص۱۴۴/ نورالثقلین)
29.سوره آل عمران ، آیه 195 :
"فَاسْتَجابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لا أُضيعُ عَمَلَ عامِلٍ مِنْكُمْ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى بَعْضُكُمْ مِنْ بَعْضٍ فَالَّذينَ هاجَرُوا وَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ وَ أُوذُوا في سَبيلي وَ قاتَلُوا وَ قُتِلُوا لَأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئاتِهِمْ وَ لَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ثَواباً مِنْ عِنْدِ اللهِ وَ اللهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّوابِ "
"پروردگارشان، درخواست آن‌ها را پذيرفت؛ [و فرمود]: من عمل هيچ‌كسى از شما را، زن باشد يا مرد، ضايع نخواهم كرد؛ شما از جنس يكديگر [و پيرو يك آيين]. لذا كسانى كه در راه خدا هجرت كردند، و از خانه‌هاى خود بيرون رانده شدند و در راه من آزار ديدند، و جنگ كردند و كشته شدند، به يقين گناهانشان را مى‌بخشم؛ و آن‌ها را در باغ‌هاى بهشتى، كه از پاى درختانش نهرها جارى است، وارد مى‌كنم. اين پاداشى است از طرف خداوند؛ و بهترين پاداش‌ها نزد خدا است."
تفسیر ولایی :
پیامبر (صلی الله علیه و آله) : ای علی (علیه السلام)! در شأن تو این آیه نازل شد فاستجَابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّی لاَ أُضِیع عمَلَ عامِلٍ مِّنکُم مِّن ذَکَرٍ أَوْ أُنثَی و در این آیه، منظور از مردان تو هستی و منظور از زنان دختران پیامبرخدا (صلی الله علیه و آله) هستند.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص ۸۸۸ / بحارالأنوار، ج۴۰، ص۱۰۰/ الاختصاص، ص۱۴۶/ البرهان)
30.سوره آل عمران ، آیه 198 :
"لكِنِ الَّذينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ جَنّاتٌ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها نُزُلاً مِنْ عِنْدِ اللهِ وَ ما عِنْدَ اللهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرارِ "
"ولى كسانى كه [ايمان دارند، و] از [نافرمانى] پرودگارشان مى‌پرهيزند، براى آن‌ها باغ‌هايى بهشتى است، كه از پاى درختانش نهرها جارى است؛ جاودانه در آن خواهند بود. اين، [نخستين] پذيرايى است كه از سوى خداوند به آن‌ها مى‌رسد؛ و آنچه در نزد خداست، براى نيكان بهتراست!"
تفسیر ولایی :
پیامبر (صلی الله علیه و آله) : [در خطاب به امام علی (علیه السلام)]: ای علی (علیه السلام) تو ثوابی و اصحاب تو ابرارند.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۹۲ / بحارالأنوار، ج۳۶، ص۹۷)
31.سوره آل عمران ، آیه 200 :
"يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ"
"اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! [در برابر مشكلات و هوس‌ها]، استقامت كنيد؛ و در برابر دشمنان، پايدار باشيد و از مرزهاى خود، مراقبت كنيد و از [مخالفت فرمان] خدا بپرهيزيد، شايد رستگار شويد!"
تفسیر ولایی :
1.امام صادق (علیه السلام) : اصْبِرُوا در برابر گناهان صبر و استقامت داشته باشید. و صابِرُوا بر واجبات پایداری کنید ... رابِطُوا در راه خدا مرزبانی کنید، مرز بین مردم و خدا ما هستیم و ما مرزهای نزدیکیم، هر کس از ما دفاع کند از پیامبر و شریعت او دفاع نموده است.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۹۶ / بحارالأنوار، ج۲۴، ص۲۱۶/ العیاشی، ج۱، ص۲۱۲/ نورالثقلین/ البرهان)
2.امام صادق (علیه السلام) : وقتی خداوند پیامبر (صلی الله علیه و آله) و وصیّ و دختر و دو فرزندش و جمیع ائمه (علیهم السلام) را آفرید و شیعیان آن‌ها را از ایشان پیمان گرفت که شکیبا باشند و مدارا کنند و ارتباط خود را با ائمّه (علیهم السلام) قطع نکنند و از خدا پروا کنند.
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۸۹۸ / بحارالأنوار، ج۵۲، ص۳۸۰/ نورالثقلین)
*سوره نساء :
32.سوره نساء ، آیه 1 :
"یا ايُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْها زَوْجَها وَ بَثَّ مِنْهُما رِجالاً كَثيراً وَ نِساءً وَ اتَّقُوا اللهَ الَّذي تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ إِنَّ اللهَ كانَ عَلَيْكُمْ رَقيباً "
"اى مردم! از [مخالفت] پروردگارتان بپرهيزيد! همان كسى كه [همه‌ی] شما را از يك انسان آفريد و همسر او را [نيز] از جنس او خلق كرد و از آن دو، مردان و زنان فراوانى [در روى زمين] منتشر ساخت. و از خدايى بپرهيزيد كه هرگاه چيزى از يكديگر مى‌خواهيد، نام او را مى‌بريد و [نيز] از [قطع رابطه با] خويشاوندان [پرهيز كنيد] زيرا خداوند، مراقب شماست."
تفسیر ولایی :
1.امام علی (علیه السلام) : ما قسیم خدا و حجّت او در میان بندگانش هستیم زیرا خدای تبارک‌وتعالی می‌فرماید: "اتَّقُوا اللهَ الَّذِی تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ إِنَّ اللهَ کانَ عَلَیْکُمْ رَقِیباً".
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۱۸ / بحارالأنوار، ج۳۹، ص۳۵۰/ فرات الکوفی، ص۱۷۸)
2.امام رضا (علیه السلام) : محمّدبن‌فضیل صیرفی از امام رضا (علیه السلام) نقل می‌کند که فرمود: رحم آل محمّد یعنی ائمّه (ع) به عرش آویخته است و می‌گوید: «پروردگارا! با هر آن کس که با من در ارتباط است در ارتباط باش و با هر آن کس که با من قطع رابطه کرد قطع رابطه کن و بعد از این هم این موضوع نسبت به ارحام مؤمنین [به همین شکل] جریان دارد». سپس این آیه را تلاوت فرمود؛ "وَ اتَّقُوا اللهَ الَّذِی تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ".
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۱۸ / الکافی، ج۲، ص۱۵۶/ بحارالأنوار، ج۷۱، ص۱۲۹/ البرهان)
33.سوره نساء ، آیه 18 :
"وَ لَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئاتِ حَتَّى إِذا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قالَ إِنِّي تُبْتُ الْآنَ وَ لاَ الَّذينَ يَمُوتُونَ وَ هُمْ كُفَّارٌ أُولئِكَ أَعْتَدْنا لَهُمْ عَذاباً أَليماً "
"ولى توبه كسانى كه كارهاى بد انجام مى‌دهند، تا هنگامى‌كه مرگ يكى از آن‌ها فرا مى‌رسد مى‌گويد: «الان توبه كردم». پذيرفته نيست؛ و نه كسانى كه درحال كفر از دنيا مى‌روند؛ اين‌ها كسانى هستند كه عذاب دردناكى برايشان فراهم كرده‌ايم."
تفسیر ولایی :
امام حسن (علیه السلام): امام حسن (علیه السلام) در روایتی طولانی که به‌وسیله‌ی آن با معاویه احتجاج می‌کند، می‌فرماید: «قرابت و خویشاوندی با پیامبر (صلی الله علیه و آله) که برای مشرک سودمند است، به خدا قسم برای مؤمن سودمندتر است. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به عموی خود ابوطالب هنگام مرگ فرمود: «بگو «لا اله الا الله» تا به خاطر آن از تو روز قیامت شفاعت کنم». هرگز پیامبر به او چنین حرفی نمی‌زد و چنین وعده‌ای نمی‌داد مگر اینکه یقین داشت که او این مقام را دارد (شاید برای الزام مردم بود که مدّعی بودند ابوطالب مشرک است تا آشکارا ایمان او را ببینند) چنین مقامی هیچ کس را نیست جز جدّ ما ابوطالب؛ چرا که خداوند می‌فرماید: "وَ لَیْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِینَ یَعمَلُونَ السَّیِّئَاتِ حَتَّی إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ إِنِّی تُبْتُ الآنَ وَلاَ الَّذِینَ یَمُوتُونَ وَهُمْ کُفَّارٌ أُوْلَئِکَ أَعتَدْنَا لَهُمْ عذَابا أَلِیمًا"».
(تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۹۲ / بحارالأنوار، ج۶، ص۳۴/ الأمالی للطوسی، ج۵۶۶/ البرهان)